Sau khi giành được những chiến thắng nổi bật gần đây, cuộc phản công của Ukraine đã chậm lại để củng cố quyền kiểm soát. Dư luận Nga đã bắt đầu hỗn loạn và nghi ngờ khả năng chiến thắng của Putin.
Đến thứ Hai 12 Tháng Chín, Nga đã rút thêm lực lượng khỏi khu vực Kharkiv và vùng Đông Bắc Ukraine khi quân kháng chiến đẩy mạnh tấn công và chính phủ Kyiv cam kết tất cả các khu vực bị tạm chiếm sẽ được giải phóng.
Ukraine đã lấy lại 10% lãnh thổ bị chiếm đóng
“Quân chiếm đóng Nga đang trốn chạy nhanh đến nỗi họ bỏ lại toàn bộ kho vũ khí đạn dược,” cơ quan tình báo SBU của Ukraine cho biết.“Chúng tôi biết phải làm gì với những thứ đó và chắc chắn chúng sẽ được sử dụng đúng mục đích — chống lại kẻ thù.”
Quân đội Ukraine cho biết, kể từ khi bắt đầu cuộc phản công hồi đầu tháng đến hết ngày Chủ Nhật 11 Tháng Chín, Ukraine đã chiếm lại khoảng 9,000 km vuông lãnh thổ, tương đương 3,500 dặm vuông, ở khu vực Kharkiv, khiến Nga phải chịu thất bại lớn nhất kể từ khi họ xâm lược vào tháng Hai. Diện tích mà Ukraine chiếm lại trong mười ngày qua là hơn mười phần trăm tổng diện tích lãnh thổ bị quân Nga chiếm đóng kể từ khi xâm lược, theo tin của Wall Street Journal.
Thắng lợi ở mặt trận Đông Bắc đã kích thích mạnh mẽ tinh thần của quân đội Ukraine. Hôm thứ Hai quân kháng chiến đã công bố những bức ảnh quân đội Ukraine đang kiểm tra một nhà kho chứa đầy vũ khí và đạn dược của Nga ở Izyum, một thành phố ở đông nam Kharkiv, từng là nơi đồn trú và căn cứ hậu cần của lực lượng Nga trong nhiều tháng.
Trong một báo cáo được công bố vào đầu ngày thứ Hai 12 Tháng Chín, Ukraine cho biết chỉ riêng hôm qua Chủ Nhật, các lực lượng vũ trang Ukraine đã chiếm lại 30 khu dân cư từ tay quân Nga, lợi dụng sự hoảng loạn của các lực lượng Nga bỏ lại vũ khí chạy tháo thân khỏi khu vực Kharkiv và bỏ lại thiết bị.
Trong một bài phát biểu trên video vào Chủ Nhật, Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky đã ca ngợi quân đội, các chiến binh tình nguyện, các nhân viên y tế và tình báo trên tiền tuyến, đồng thời kêu gọi họ tiếp tục chiến dịch giải phóng toàn bộ lãnh thổ Ukraine.
“Con đường dẫn đến chiến thắng là rất khó khăn. Nhưng chúng ta chắc chắn rằng: Các bạn có khả năng làm được. Các bạn sẽ đến biên giới của chúng ta. Các bạn sẽ thấy biên giới của chúng ta và phía lưng của kẻ thù. Các bạn sẽ thấy ánh mắt của người dân của chúng ta tỏa sáng và gót chân của những kẻ chiếm đóng. Họ sẽ gọi rút lui là ‘cử chỉ thiện chí’ nhưng chúng ta sẽ gọi đó là chiến thắng”, ông Zelensky động viên quân sĩ.
Ông cũng đề cập đến sự ủng hộ của thế giới. “Ngày nay, tất cả các hành động của các bạn ở phía bắc, nam và đông Ukraine đều được mọi người nhìn thấy và chú ý. Thế giới đang kinh ngạc. Kẻ thù đang hoảng loạn,” ông Zelensky nói trong tuyên bố video.
Thành công của chiến dịch phản công có thể khuyến khích các đối tác phương Tây của Ukraine tiếp tục cung cấp vũ khí và đạn dược cần thiết để họ tiếp tục tự vệ và chiếm lại các vùng lãnh thổ đã mất.
Tuy vậy, theo ghi nhận của các phóng viên chiến trường, cuộc tiến công của quân Ukraine đã chậm lại vào thứ Hai, khi người Ukraine phải củng cố quyền kiểm soát các vùng mới giải phóng, tìm kiếm những kẻ cộng tác với địch và các nhóm quân đội Nga cài lại. Kyiv hiện phải đối mặt với tình trạng thiếu nhân lực và đạn dược cần thiết để củng cố và mở rộng thắng lợi của mình.
Chính phủ Ukraine đã báo hiệu rằng họ sắp đưa ra các yêu cầu lớn và mới về vũ khí từ Mỹ và các đồng minh mà Kyiv cho biết họ cần có để đẩy mạnh cuộc phản công vào năm 2023, theo một tài liệu được chia sẻ với các nhà lập pháp Mỹ và được The Wall Street Journal xem.
Danh sách vũ khí mà Kyiv mong muốn bao gồm Hệ thống Tên lửa Chiến thuật Lục quân, gọi tắt là ATACMS, có tầm bắn khoảng 190 dặm. Mỹ đã từ chối cung cấp cho Kyiv hệ thống đó vì lo ngại Ukraine có thể sử dụng nó để tấn công vào lãnh thổ Nga và châm ngòi cho một cuộc xung đột rộng lớn hơn với phương Tây.
Lựa chọn của Nga: Đàm phán hay tấn công?
Cuộc phản công nhanh và mạnh của Ukraine đã khiến Moscow bất ngờ, làm cho những người ủng hộ ông Vladimir Putin phải lên tiếng chỉ trích Kremlin về cách thực hiện chiến dịch quân sự.
Cuối tuần qua, nhiều quan chức cấp cao của Nga thừa nhận chiến dịch quân sự đặc biệt của Nga ở Ukraine đang diễn ra thật tồi tệ. Nhiều chuyên gia lên các kênh truyền hình nhà nước kêu gọi đánh giá lại chiến lược quân sự của Nga, kêu gọi đàn áp mạnh hơn hơn những phản kháng ở các thành phố và thị trấn Ukraine mà Moscow chiếm đóng.
Ngay trong số các nhà tuyên truyền ủng hộ Điện Kremlin cũng đặt nghi vấn về những điều họ thường xuyên rao giảng trên truyền thông. “Những người đã thuyết phục Tổng thống Putin rằng hoạt động đặc biệt của chúng ta sẽ hiệu quả và nhanh gọn, rằng chúng ta sẽ không tấn công dân thường, rằng chúng ta đến và lập lại trật tự…, về căn bản những người đó đã lừa dối chúng ta”, Boris Nadezhdin, một cựu dân biểu Viện Duma, tức Hạ Viện Nga, lên tiếng trong một chương trình trò chuyện truyền hình NTV hôm thứ Sáu, ngày quân Ukraine tràn vào vùng Kharkiv. Ông ta đã nói lên điều mà có thời không ai dám nói: Trong điều kiện hiện nay, Moscow không thể chiến thắng.
Trước thất bại lớn ở Ukraine, các chuyên gia Nga đang bàn tới nhiều lựa chọn trái ngược nhau: Có người thúc giục Kremlin đàm phán hòa bình, có người đòi tăng cường lực lượng quân sự. Nhìn chung, dư luận của giới tinh hoa Nga đang chuyển nhanh từ chỗ tin rằng Nga chiếm Ukraine chỉ là vấn đề thời gian sang chỗ kinh hoàng trước đà tiến bộ nhanh chóng của lực lượng kháng chiến, theo ghi nhận của báo The New York Times.
“Giờ đây chúng ta đã tới lúc phải hiểu rằng tuyệt đối không thể đánh bại Ukraine bằng những nguồn lực và phương pháp chiến tranh thời thực dân mà quân đội Nga đang sử dụng. Quân Nga đang chiến đấu với một đội quân mạnh, được hỗ trợ đầy đủ từ những quốc gia hùng cường nhất thế giới cả về kinh tế và công nghệ,” ông Nadezhdin nhận định. Và ông kêu gọi Moscow nhanh chóng ngồi vào bàn đàm phán dù lời kêu gọi của ông bị nhiều người khác phản đối ngay vì họ cho rằng Nga không thể từ bỏ cuộc đấu tranh sinh tử chống lại NATO.
Những người này, như Aleksandr Kazakov, một dân biểu của Viện Duma, yêu cầu tăng cường lực lượng cho quân Nga đang chiếm đóng Ukraine, cả về nhân lực lẫn vũ khí đạn dược. Để làm điều đó, ông Vladimir Putin cần phải tuyên chiến, phải tuyên bố hành động quân sự ở Ukraine là một cuộc chiến tranh chứ không phải là một chiến dịch đặc biệt mà ít người dân Nga được biết thông tin hoặc quan tâm. Trước mắt, những người như ông Kazakov yêu cầu phá hủy các cơ sở hạ tầng của Ukraine mà ông ta cho rằng đang được sử dụng cho mục đích quân sự.
Truyền thông quốc tế ghi nhận trong hai ngày cuối tuần, quân Nga đã pháo kích và ném bom hủy diệt các nhà máy nhiệt điện, tuyến đường sắt và nhiều cơ sở hạ tầng thiết yếu khác ở vùng Kharkiv sau khi họ rút đi. Hiện Kharkiv và các thành phố lân cận vẫn đang bị mất điện.
Bộ Quốc phòng Anh cho biết hôm thứ Hai rằng Nga có thể đã quyết định rút khỏi các khu vực Kharkiv mà họ đã chiếm đóng trong nhiều tháng trước sức tấn công mạnh mẽ của Ukraine và các tuyến phòng thủ khác của Nga ở phía nam, quanh thành phố Kherson, cũng rất dễ bị sụp đổ. Bộ Quốc phòng Mỹ, trong cuộc họp báo chiều thứ Hai 12 Tháng Chín, nhận định quân Nga dường như đang tập trung nỗ lực để giữ thành phố Bakhmut trong vùng Donetsk và sẽ gia tăng sử dụng pháo binh và không quân. “Những ngày tới sẽ là một cuộc chiến cam go cho người Ukraine,” một quan chức quốc phòng cao cấp nói với báo chí.
(SGN)
