Đánh dấu 50 năm người Việt tị nạn (1975- 2025), việc đặt tên xa lộ 405 đoạn từ Bolsa Chica đến Bolsa Avenue là “Little Saigon Freeway” là một dấu ấn lịch sử quan trọng, biểu hiện lòng tự hào, sự đoàn kết và những nổ lực không ngừng của cộng đồng người Việt tị nạn tại Hoa Kỳ.
Xa lộ 405 đoạn từ Bolsa Chica đến Bolsa Avenue được đặt tên là “Little Saigon Freeway”
Sau khi được Thống Đốc California thông qua đạo luật AB 2689, Dân Biểu Trí Tạ tổ chức Lễ Khánh Thành Xa Lộ Little Saigon vào thứ sáu, ngày 18 tháng 4, 2025 lúc 11 giờ sáng tại Carvana – 13950 Spring Dale Street, thành phố Westminster, California.
Xướng ngôn viên của buổi lễ là luật sư Nguyễn Quốc Lân và ông Emanuel Patrascu, Chánh Văn Phòng của Văn Phòng Dân Biểu Trí Tạ.
Cờ vàng ba sọc đỏ, cờ Hoa Kỳ bay phấp phới trong gió. Buổi lễ được tổ chức ngoài trời. Điều khiển chương trình buổi lễ là luật sư Nguyễn Quốc Lân- chủ tịch khu học chính Garden Grove và ông Emanuel Patrascu, Chánh Văn Phòng của Văn Phòng Dân Biểu Trí Tạ. Luật sư Nguyễn Quốc Lân sinh hoạt tích cực trong cộng đồng Việt Nam, cho nên thuộc lòng tên họ của các chính khách nổi tiếng trong cộng đồng nên không cần nhìn vào giấy.
Luật sư Nguyễn Quốc Lân phát biểu: “Việc khánh thành bảng tên “Little Saigon Freeway” vào thời điểm này rất là quan trọng cho cộng đồng Việt Nam tại khắp nơi vì nó đánh dấu sự thành công, phát triển và vùng dậy mà nhiều diễn giả đã phát biểu trong ngày hôm nay. 50 năm trước, người Việt Nam chúng ta mất Sài Gòn, 50 năm sau, sự trỗi dậy của khu vực Little Saigon là biểu hiện của sức sống của người Việt Nam trong không khí tự do tại hải ngoại, khác hẳn với thực trạng của đất nước Việt Nam còn trong sự kềm kẹp của chế độ Cộng Sản.”
Hình đứng từ trái qua phải: luật sư Nguyễn Quốc Lân, ông Ash Kalra – Dân Biểu Tiểu Bang từ San Jose, Dân Biểu Tạ Đức Trí và luật sư Trần Thái Văn.
Quan khách tham dự gồm: chánh lục sự Hugh Nguyễn, Billy Lê, luật sư Trần Thái Văn, thị trưởng thành phố Westminster- ông Nguyễn Mạnh Chí, phó thị trưởng thành phố Irvine- ông James Mai, nghị viện thành phố Westminster Amy Phan West, nghị viên Mark Nguyễn và con trai, nghệ sĩ Như Hảo, nhạc sĩ Cao Minh Hưng, nhạc sĩ Trần Chí Phúc, ông Bùi Mạnh Cường, v.v. Phái đoàn đến từ Bắc Cali: ông Triệu Hà- Chủ Tịch cộng đồng Bắc Cali, ủy viên Vân Lê, Không Quân Lê Văn Hải- Chủ Tịch Văn Thơ Lạc Việt, chủ báo Thằng Mõ ở San Jose, … cùng với sự hiện diện của các quân nhận trong quân phục của Không Quân, của cựu sinh viên trường Võ Bị Đà Lạt, v.v.
Quan khách tham dự buổi lễ khánh thành “Little Saigon Freeway”, ngày 18/4/2025.
Quan khách tham dự buổi lễ khánh thành “Little Saigon Freeway”, ngày 18/4/2025, trang nghiêm chào cờ.
Mở đầu buổi lễ là chào quốc kỳ Việt Nam Cộng Hòa, quốc kỳ Hoa Kỳ và một phút tưởng niệm các chiến sĩ đã hy sinh cho tự do của Việt Nam.
Dân Biểu Trí Tạ đại diện cho phía Tây Bắc Orange County trong Cơ Quan Lập Pháp California. Địa hạt 70 bao gồm Fountain Valley, Garden Grove, Los Alamitos, Midway City, Rossmoor, Stanton, Westminster và một phần của Huntington Beach, Santa Ana và Seal Beach, đã đệ trình Nghị Quyết ACR 71 đặt tên “Little Saigon Freeway” cho một đoạn xa lộ 405, từ đường Bolsa Chica đến đường Magnolia, thuộc Orange County, từ ngày 3/5/2023.
Ông nói: Tôi từ Việt Nam đến Hoa Kỳ để tìm tự do và thực hiện giấc mơ Mỹ. Hàng trăm ngàn đồng hương của tôi cũng đến Califronia để bắt đầu cuộc sống mới và mở doanh nghiệp tại đây. Chúng tôi tự hào với những thành công trong cộng đồng địa phương, đóng góp vào cộng đồng doanh nghiệp năng động này. Vì thế, tôi cố gắng thực hiện nghị quyết ACR 71, đặt tên “Little Saigon Freeway”, đoạn xa lộ 405, từ đường Bolsa Chica đến đường Magnolia.
Gần 2 năm, nghị quyết ACR 71 mới được thông qua. Nhờ sự kiên trì bền bỉ của Dân Biểu Trí Tạ, dự luật đã thành công. “Little Saigon Freeway” là niềm tự hào chung cho toàn thể cộng đồng tị nạn cộng sản Việt Nam vì đó là biểu tượng nhằm ghi nhận sự hiện diện và đóng góp của cộng đồng người Việt tại Orange County nói riêng, đại diện cho người Việt Nam trên toàn California cũng như tại hải ngoại nói chung, đặc biệt là vào thời điểm chuẩn bị đánh dấu 50 năm ngày người Việt tị nạn cộng sản, rời xa quê hương vào tháng 4/ 1975.
Nhiều đồng hương khen Dân Biểu Tạ Đức Trí giỏi, kiên nhẫn vận động Dân Biểu, Thượng Nghị Sĩ của tiểu bang California để có tên xa lộ “Little Saigon Freeway”, trong lúc đại diện của Đảng Dân Chủ nhiều hơn Đảng Cộng Hòa.
Ca sĩ Phong Dinh, vợ nhạc sĩ Trần Chí Phúc, tham dự buổi lễ khánh thành và cảm thấy vui vì nhờ Dân Biểu Tạ Đức Trí đã vận động gần 2 năm mới có “Little Saigon Freeway”. Đó là niềm hãnh diện cho cộng đồng Việt Nam tại hải ngoại.
Thành phố Westminster, thủ phủ của người Việt chống cộng, có lịch sử gắn liền với sự hình thành của cộng đồng người Việt tại hải ngoại, được thành lập vào năm 1957. Thành phố Westminster có nhiều tên đường mang tên tiếng Việt: đường Saigon (trước thương xá Phước Lộc Thọ), đường Bolsa có hàng chữ phía dưới là đại lộ Trần Hưng Đạo, Đường Moran có hàng chữ phía dưới là Đường Tự Do, Đường Bishop có hàng chữ dưới là Đường Nguyễn Trãi, Đường Weststate, có hàng chữ dưới là Đường Lê Lợi (Đường Tự Do, Đường Nguyễn Trãi, Đường Lê Lợi khánh thành ngày 27/1/2024), Đường Hai Bà Trưng (khánh thành ngày 9/8/2024, thay thế đường Pagoda cũ).
Đường Bolsa có hàng chữ phía dưới là đại lộ Trần Hưng Đạo (khánh thành ngày 30/4/2017)
Đường Moran có hàng chữ phía dưới là Đường Tự Do
Đường Hai Bà Trưng (khánh thành ngày 9/8/2024, thay thế đường Pagoda cũ) nằm ngay lối vào khu chợ T&K, trung tâm của Little Saigon.
Cách trung tâm thành phố không xa, trên đường đến Westminster Mall, còn có một Tượng Đài Thuyền Nhân được khánh thành năm 2009. Thành phố Westminster sau đó cũng ghi nhận ngày thứ Bảy cuối cùng của tháng Tư là Ngày Tưởng Niệm Thuyền Nhân nhằm đánh dấu rõ nét hơn sự hiện diện của người Việt tại Little Saigon.
Đài Tưởng Niệm Thuyền Nhân Việt Nam tại nghĩa trang Westminster (khánh thành ngày 25/4/2009).
Bảng “Little Saigon” đặt ở cửa ngõ vào khu phố người Việt ở thành phố Garden Grove.
Ở thành phố Garden Grove có đường mang tên tiếng Việt là “Emperor Quang Trung”, đoạn đường này bắt đầu từ đầu đường Euclid chạy thẳng đến đường Corporate, phía tay phải là khu tượng đài Vua Quang Trung.
Tượng Đài Hoàng Đế Quang Trung, thành phố Garden Grove (khánh thành ngày 10 tháng 9/ 2017), góc đường Euclid và đường Emperor Quang Trung.
Một người trẻ tâm sự với chúng tôi:
– Một lần con đi trên xa lộ về nhà, thấy bảng tên đường đề tên Nguyễn Ngọc Phú, phó chủ tịch của tổng hội sinh viên, tự nhiên con thấy ấm lòng. Phú rất tốt, cô ơi, có lòng với quê hương, đất nước nhưng bỗng dưng qua đời vì bệnh tim, ngã ngoài vườn không ai hay nên qua đời. Ba của Phú là chiến sĩ QLVNCH, định cư theo diện H.O. Anh chị em sinh viên thương Phú lắm. Phú làm việc không ngừng nghỉ trong ban tổ chức hội chợ, Phú làm việc không ăn uống.
Khi người trẻ nhắc về Phú, chúng tôi nhớ ngay đến sinh viên Phú trẻ, ít nói, làm việc nhiều hơn nói, lễ phép với mọi người, được từ người già đến người trẻ thương yêu. Bây giờ, Phú đã ra thiên cổ nhưng hình bóng của Phú vẫn ở đây, ở cùng giới trẻ sinh viên.
Một niềm vui và hãnh diện nữa là chính quyền thành phố Houston, bang Texas (Mỹ) vừa quyết định lấy tên của 18 danh nhân Việt Nam như Lê Lợi, Nguyễn Huệ, Hai Bà Trưng, Trần Hưng Đạo… để đặt tên cho các con đường nằm trong khu vực người Việt Nam sinh sống và có một công viên mang tên Công viên di sản Việt Nam với biểu tượng Trống Đồng Ngọc Lũ.
Bảng tên đường tiếng Việt ở Houston, Texas.
Ở San Jose, California, cũng có một khu phố Little Saigon, là trung tâm của cộng đồng người Việt tị nạn. Các bảng hiệu, tiệm ăn, nhà hàng, …, ghi bằng tiếng Việt.
Little Saigon ở San Jose
Đài tưởng niệm Trần Quốc Tuấn ở Little Saigon, San Jose
Tượng đài chiến tranh Việt Nam trong Vườn Di Sản Việt Nam (San Jose).
Việc đặt tên một đoạn xa lộ trên I-405 thành “Little Saigon Freeway” kéo dài trọn vẹn trong Thành Phố Westminster, nơi có một cộng đồng người Việt tị nạn đông đúc, là niềm hãnh diện và vinh dự cho tất cả người Mỹ gốc Việt.
Hy vọng những người trẻ Việt Nam làm nên đại sự, những người trẻ tị nạn bất cứ nước nào cũng thành công về học hành ít nhất cũng tốt nghiệp đại học, đi vào dòng chánh: hành pháp, lập pháp và tư pháp. Sống ở xứ người nhưng lúc nào cũng nhớ mình là người Việt Nam, giúp đỡ người Việt Nam, tranh đấu cho Việt Nam có Tự Do, Dân Chủ, Nhân Quyền và bảo toàn lãnh thổ, lãnh hải. Thế hệ thứ nhất có về với ông bà cũng hãnh diện về con cháu của mình không quên nguồn cội.
Orange County, 4/2025
KIỀU MỸ DUYÊN
(kieumyduyen1@yahoo.com)