Khi cả đương kim Tổng thống Joe Biden và cựu Tổng thống Donald Trump đều tỏ ý sẽ ra tranh cử một nhiệm kỳ nữa vào năm 2024 thì đa số người Mỹ tỏ ra lạnh nhạt với triển vọng tái diễn cuộc đấu năm 2020 giữa hai chính trị gia cao tuổi này.
Kết quả một cuộc khảo sát ý kiến mới của USA Today/Suffolk University ghi nhận 65% cử tri, trong đó có một nửa là đảng viên đảng Dân Chủ không muốn ông Biden tái cử và 68% cử tri, một phần ba là đảng viên Cộng Hòa, không muốn ông Trump tái xuất.
Trong số các cử tri độc lập – thành phần dễ thay đổi lập trường nhất trong các cuộc bầu cử, cứ 10 người thì có bảy người không muốn hai ông Biden và Trump tranh cử.
Cử tri Mỹ đã bày tỏ sự bất mãn sâu rộng với cả hai đảng chính trị và muốn ủng hộ một đảng thứ ba, một ý tưởng đã chứng tỏ rất khó thực hiện trong quá khứ. Tâm lý chán nản và thất vọng với cả ông Biden và ông Trump, cả trong những cử tri đã bỏ phiếu cho một trong hai ông này hai năm về trước, có thể tạo ra khoảng trống để các chính trị gia thách thức các ông này đua tranh.
Về những chính trị gia có thể thay thế hai nhà lãnh đạo Biden và Trump ở hai đảng, cuộc khảo sát – ghi nhận ý kiến của 1,000 cử tri phỏng vấn qua điện thoại, trong các ngày 22-25 Tháng Bảy, với sai số +/- 3.1% – ghi nhận kết quả như sau:
Ở đảng Cộng Hòa, ông Trump vẫn có số người ủng hộ đông nhất, 43%; kế tiếp là ông DeSantis [Thống đốc Florida] 34%; ông Mike Pence [cựu Phó Tổng thống] 7%. Nữ Dân biểu Wyoming chống Trump kịch liệt, bà Liz Cheney xếp thứ tư với 3%, vượt qua cựu Đại sứ Mỹ tại Liên Hiệp Quốc Nikki Haley, cựu Thống đốc New Jersey Chris Christie và cựu Ngoại trưởng Mike Pompeo. Nhiều chính trị gia Cộng Hòa cho biết họ vẫn ra tranh cử kể cả khi phải đối đầu với ông Trump trong các đại hội chọn ứng cử viên của đảng.
Ngược lại ở đảng Dân Chủ, đa số các ứng cử viên tiềm năng đều nói họ ủng hộ ông Biden nếu ông ra tái cử. Hiện chưa rõ chính trị gia Dân Chủ nào có khả năng thay thế ông Biden, nhưng ý kiến tập trung vào một số gương mặt nổi bật: Phó Tổng thống Kamala Harris và Thượng nghị sĩ Bernie Sanders (Vermont) có số người ủng hộ ngang nhau là 18%; Bộ trưởng Bộ Giao thông Vận tải Pete Buttigieg có 16%; nữ Thượng nghị sĩ Amy Klobuchar (Minnesota) 11%; nữ Dân biểu Alexandria Ocasio-Cortez (New York) 10%; Thống đốc California Gavin Newsom và cựu Ngoại trưởng Hillary Clinton, cựu ứng cử viên tổng thống năm 2016 cùng được 8%.
Tỷ lệ ý kiến về đảng Dân Chủ chia thành hai nhóm rõ rệt: ủng hộ quan điểm cấp tiến mà đại diện là ông Sanders và cô Ocasio-Cortez chiếm 28% trong khi nhóm ủng hộ quan điểm ôn hòa, đại diện bởi ông Buttigieg và bà Klobuchar chiếm 27%, xem ra vị thế khá cân bằng.
Còn nếu hai “ông lão” Biden và Trump quyết định tái đấu và được hai đảng chính trị cử làm ứng cử viên đại diện cho hai đảng thì cuộc đối đầu năm 2020 sẽ được diễn trở lại. Trong tình huống đó, khảo sát cho biết có 45% số người được hỏi cho biết sẽ bỏ phiếu cho ông Biden; 41% bỏ phiếu cho ông Trump; 6% bỏ phiếu cho người khác, 4% chưa quyết định và 3% sẽ không đi bỏ phiếu.
Trong cuộc đấu năm 2020, thăm dò ý kiến trước bầu cử cho thấy bình quân ông Biden dẫn trước ông Trump 4.4%, tỷ số là 51.3%-46.9%.
Hiện trong bốn cử tri thì có một người nói cả đảng Dân Chủ và đảng Cộng Hòa đều không làm tốt việc đại diện cho các quan điểm chính trị của Mỹ; trong 10 cử tri thì có 6 người nói có thêm một đảng thứ ba hoặc nhiều đảng khác nữa là cần thiết. Mới đây cựu ứng viên tổng thống Andrew Yang (Dân Chủ) và cựu thống đốc New Jersey Christine Todd Whitman (Cộng Hòa) đã loan báo thành lập một đảng thứ ba theo lập trường trung dung có tên là đảng Forward (Tiến Lên).
(SGN)
