Israel ngày 15/3 chấp thuận một cuộc tấn công tiềm tàng vào thành phố Rafah của Gaza, nhưng cũng đồng thời duy trì hy vọng về ngừng bắn với kế hoạch cử thêm một phái đoàn nữa đến Qatar để đàm phán về một thỏa thuận con tin khả dĩ với tổ chức hiếu chiến Hồi giáo Hamas.
Văn phòng Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu cho biết ông đã đồng ý kế hoạch tấn công thành phố Rafah ở rìa phía nam của vùng đất tan hoang của người Palestine, nơi hơn phân nửa trong số 2,3 triệu cư dân đang trú ẩn sau 5 tháng chiến tranh.
Các đồng minh toàn cầu và các nhà chỉ trích đều kêu gọi ông Netanyahu ngừng tấn công Rafah vì lo ngại thương vong hàng loạt cho dân thường. Nhưng Israel cho biết đây là một trong những thành trì cuối cùng của Hamas mà họ đã cam kết loại bỏ và người dân sẽ được di tản.
Văn phòng của ông Netanyahu cho biết thêm trong tuyên bố ngắn gọn về kế hoạch tấn công Rafah: “IDF (Lực lượng Phòng vệ Israel) đang chuẩn bị hoạt động và di tản người dân”.
Không có khung thời gian nào được đưa ra và không có bằng chứng ngay lập tức về việc chuẩn bị thêm trên thực địa.
Các nhà đàm phán đã thất bại trong tuần này trong việc đạt được thỏa thuận ngừng bắn kịp thời cho tháng thiêng liêng Ramadan của người Hồi giáo. Nhưng các nhà hòa giải của Washington và Ả Rập vẫn quyết tâm đạt được thỏa thuận nhằm ngăn chặn một cuộc tấn công vào Rafah và cung cấp lương thực để ngăn chặn nạn đói.
Tuyên bố của Israel cho biết đòi hỏi thả con tin của Hamas vẫn không thực tế, nhưng một phái đoàn của Israel vẫn sẽ tới Doha sau khi nội các an ninh thảo luận về lập trường của họ.
Quan chức cấp cao của Hamas, Sami Abu Zuhri, nói với Reuters: “Netanyahu đang dùng mánh khoé và chơi trò chơi thời gian để thực hiện nhiều tội ác diệt chủng hơn. Ông ta không quan tâm đến việc đạt được thỏa thuận”.
Israel đã bác bỏ các tuyên bố về tội diệt chủng, nói rằng nước này hoàn toàn tập trung vào việc tiêu diệt tất cả các chiến binh Hamas.
Đề nghị của Hamas
Hơn hai tuần sau khi nhận được đề nghị ngừng bắn mà Israel chấp thuận, Hamas hôm 14/3 đã đưa ra cho các nhà hòa giải phản hồi chính thức đầu tiên sau hơn một tháng. Đề nghị được Reuters xem xét ngày 15/3 nói hàng chục con tin Israel sẽ được trả tự do để đổi lấy hàng trăm người Palestine bị giam giữ trong các nhà tù của Israel trong thời gian ngừng bắn kéo dài nhiều tuần vốn sẽ cho phép viện trợ vào Gaza.
Hamas cũng kêu gọi các cuộc đàm phán trong giai đoạn sau để chấm dứt chiến tranh, được coi là không thể chấp nhận được đối với Israel khi nước này nói họ sẽ chỉ đàm phán về một thỏa thuận ngừng bắn tạm thời.
Mặc dù Israel không chấp nhận, nhưng mô tả của họ về các điều khoản là “vẫn phi thực tế” nhẹ nhàng hơn đáng kể so với ngôn ngữ mà họ sử dụng về lời đề nghị trước đó của Hamas vào tháng trước, mà ông Netanyahu gọi là “ảo tưởng”.
Được phỏng vấn trên kênh N12 News của Israel ngày 15/3, thành viên nội các an ninh và Bộ trưởng Thống nhất Quốc gia Chili Tropper cho biết vẫn còn những khoảng cách lớn trong lập trường của Israel và Hamas.
Ông nói: “Chúng ta phải thành thật với công chúng rằng nếu chúng ta đạt được một thỏa thuận đưa công dân của chúng ta về nhà thì điều đó sẽ phải trả giá và một cái giá nặng nề”.
“Sẽ không phải trả bất cứ giá nào, nhưng chúng ta cũng không nên lừa dối. Để mang những người này trở lại, những người mà chúng ta đã không bảo vệ được vào ngày 7/10/2023, chúng ta sẽ phải trả giá. Cái giá đó sẽ là bao nhiêu? Tôi sẽ để việc đó cho những phiên họp kín.”
Cuộc chiến bắt đầu bằng một cuộc tấn công của các chiến binh Hồi giáo Hamas từ Gaza vào miền nam Israel, khiến 1.200 người thiệt mạng và 253 người bị bắt làm con tin vào ngày 7/10/2023, theo thống kê của Israel. Kể từ đó, một cuộc tấn công của Israel đã giết chết hơn 31.000 người và khiến gần như toàn bộ người dân Gaza phải rời bỏ nhà cửa.
Tàu cứu trợ đầu tiên
Trong khi đó, con tàu đầu tiên chở viện trợ bằng đường biển, Open Arms, đã đến ngoài khơi Gaza.
Israel cho biết 130 pallet đựng thiết bị nhân đạo và 115 tấn thực phẩm, nước uống đã được chuyển xuống xe tải của tổ chức từ thiện World Central Kitchen (WCK) để phân phối sau khi kiểm tra an ninh.
Nếu tuyến đường biển mới thành công, nó có thể giúp giảm bớt nạn đói ở Gaza, nơi hàng trăm nghìn người phải đối mặt với tình trạng suy dinh dưỡng và các bệnh viện ở khu vực phía bắc bị ảnh hưởng nặng nề nhất đã báo cáo có trẻ em chết vì đói.
Tuy nhiên, các cơ quan viện trợ đã nhiều lần nói rằng kế hoạch vận chuyển viện trợ bằng đường hàng không và đường biển sẽ không đủ nếu hầu hết việc tiếp cận bằng đường bộ đều bị hạn chế.
Liên hiệp quốc cho biết 1/4 người dân Gaza đang đứng trước nạn đói.
Israel, quốc gia đã phong tỏa tất cả các tuyến đường bộ vào Gaza ngoại trừ hai cửa khẩu ở rìa phía nam lãnh thổ, phủ nhận trách nhiệm gây ra nạn đói và nói rằng các cơ quan viện trợ nên làm tốt hơn.
Việc phân phối nguồn viện trợ hạn chế được gửi đến rất hỗn loạn và thường xuyên mang tính bạo lực.
Trong một trong những sự cố tồi tệ nhất được báo cáo, cơ quan y tế Gaza cho biết ít nhất 21 người đã thiệt mạng và 150 người bị thương khi xếp hàng nhận viện trợ gần Thành phố Gaza vào tối 14/3, đổ lỗi cho lực lượng Israel đã bắn vào đám đông.
Israel phủ nhận trách nhiệm của quân đội và cho biết các chiến binh Hamas đã nổ súng. Reuters không thể xác nhận độc lập hai tuyên bố này.
Căng thẳng ngày càng gia tăng giữa Washington và Israel về cuộc chiến mà các quan chức trong chính quyền của Tổng thống Joe Biden cho rằng đang được tiến hành mà không quan tâm nhiều đến dân thường.
Lãnh đạo khối đa số ở Thượng viện Hoa Kỳ Chuck Schumer, quan chức dân cử Do Thái cấp cao nhất ở Hoa Kỳ và là lãnh đạo của Đảng Dân chủ, hôm 14/3 đã kêu gọi người Israel thay thế ông Netanyahu, người có những chính sách cứng rắn mà ông cho rằng đang phá hoại vị thế quốc tế của Israel.
Tổng thống Joe Biden ngày 15/3 nhận xét ông Schumer đã có “một bài phát biểu hay” và mối quan ngại của ông đã được nhiều người Mỹ chia sẻ. Ngoại trưởng Hoa Kỳ Antony Blinken nói với các phóng viên ở Áo rằng Hoa Kỳ cần xem một kế hoạch rõ ràng và khả thi từ Israel dành cho Rafah, bao gồm cả việc đưa dân thường ra khỏi nơi nguy hiểm.
(VOA)
