Cuộc bầu cử tổng thống Hoa Kỳ sẽ diễn ra vào ngày 5/11, nhưng người chiến thắng trong cuộc đua sít sao giữa đảng viên Dân chủ Kamala Harris và đảng viên Cộng hòa Donald Trump có thể không tìm ra được người chiến thắng trong nhiều ngày sau khi cuộc bỏ phiếu kết thúc.
Khi các lá phiếu được kiểm đếm, một ứng cử viên có thể dẫn đầu dựa trên kết quả ban đầu, nhưng có thể bị đối thủ thu hẹp khoảng cách khi có thêm nhiều phiếu bầu được kiểm.
Vào năm 2020, một số tiểu bang đã trải qua “ảo ảnh đỏ”, trong đó ông Trump dẫn đầu vào đêm bầu cử, trước khi có sự “đổi màu xanh” với việc đảng viên Dân chủ Joe Biden vượt qua ông, một hiện tượng mà ông Trump đã sử dụng để khuếch đại những tuyên bố sai sự thật của mình rằng cuộc bầu cử đã bị đánh cắp.
Đã không có gì bất ngờ xảy ra. Những người theo đảng Dân chủ có xu hướng sống ở các khu vực thành thị đông dân hơn, nơi việc kiểm phiếu mất nhiều thời gian hơn. Những người theo đảng Dân chủ cũng chấp nhận bỏ phiếu qua thư dễ dàng hơn những người theo đảng Cộng hòa sau những tuyên bố sai sự thật của ông Trump rằng các lá phiếu qua thư không đáng tin cậy và những lá phiếu đó mất nhiều thời gian để kiểm hơn so với các lá phiếu được bỏ trong Ngày bầu cử. Ông Trump vừa khuyến khích vừa chỉ trích việc bỏ phiếu sớm và bỏ phiếu qua thư vào năm 2024.
Có 7 tiểu bang chiến trường có khả năng quyết định cuộc bầu cử, khi mỗi tiểu bang có quy định riêng về xử lý và kiểm phiếu. Sau đây là những gì được mong chờ vào Ngày bầu cử và sau đó:
Arizona
Bỏ phiếu qua thư cực kỳ phổ biến ở Arizona; gần 90% cử tri đã bỏ phiếu sớm, phần lớn là qua thư, vào năm 2020. Các viên chức bầu cử ở Arizona có thể bắt đầu xử lý và lập bảng phiếu bầu qua thư sau khi nhận được chúng, nhưng kết quả không thể được công bố cho đến một giờ sau khi các điểm bỏ phiếu đóng cửa.
Bất kỳ lá phiếu qua thư nào được bỏ vào Ngày bầu cử đều không thể được xử lý cho đến khi các điểm bỏ phiếu đóng cửa. Đây thường là một con số đáng kể – vào năm 2022, những phiếu bầu “sớm đến muộn” đó chiếm 1/5 tổng số phiếu bầu ở Quận Maricopa, quận lớn nhất của tiểu bang – và có thể mất nhiều ngày để kiểm phiếu.
Kết quả ban đầu vào đêm bầu cử chủ yếu là các lá phiếu bỏ sớm, có thể có lợi cho bà Harris, trước khi các con số chuyển sang ông Trump khi các lá phiếu trong Ngày bầu cử được kiểm đếm. Số lược phiếu có thể nghiêng trở lại cho bà Harris trong những ngày tiếp theo khi các phiếu bầu qua thư đến muộn được kiểm đếm.
Georgia
Bỏ phiếu sớm trực tiếp tại hòm phiếu rất phổ biến ở Georgia, nơi các quan chức dự kiến 65% đến 70% số phiếu sẽ được bỏ tại các địa điểm bỏ phiếu sớm. Các lá phiếu vắng mặt hoặc qua thư, có thể chiếm khoảng 5% số phiếu bầu và có thể được xử lý – bao gồm các bước như xác minh chữ ký – bắt đầu từ hai tuần trước cuộc bầu cử, mặc dù nhân viên kiểm phiếu phải đợi đến Ngày bầu cử để bắt đầu kiểm đếm.
Theo luật của tiểu bang, tất cả các lá phiếu sớm – trực tiếp và qua thư – phải được kiểm đếm và báo cáo trước 8 giờ tối theo giờ miền Đông Hoa Kỳ (00:00 GMT) vào đêm bầu cử. Các quan chức đang đặt mục tiêu kiểm đếm tất cả các lá phiếu, bao gồm cả các lá phiếu bỏ trong Ngày bầu cử, trước nửa đêm.
Các lá phiếu từ cử tri ở nước ngoài và quân đội sẽ được chấp nhận trong vòng 3 ngày sau cuộc bầu cử nếu có dấu bưu điện trước ngày 5/11. Có hơn 21.000 lá phiếu như vậy đã được yêu cầu, vì vậy một cuộc bầu cử cực kỳ sít sao có thể không tìm ra người chiến thắng cho đến khi các lá phiếu đó được kiểm đếm.
Michigan
Kể từ cuộc bầu cử năm 2020, Michigan đã lần đầu tiên áp dụng hình thức bỏ phiếu sớm tại hòm phiếu và bắt đầu cho phép các khu vực bầu cử có hơn 5.000 người bắt đầu xử lý và kiểm phiếu qua thư 8 ngày trước Ngày bầu cử. Các khu vực nhỏ hơn có thể thực hiện việc này vào ngày trước Ngày bầu cử 5/11.
Các quan chức hy vọng những thay đổi đó sẽ cho phép tiểu bang báo cáo kết quả nhanh hơn so với năm 2020, khi không thể xử lý trước phiếu bầu qua thư. Điều đó đã tạo ra một “ảo ảnh đỏ” vào đêm bầu cử, khi số phiếu bầu ban đầu của tiểu bang trong Ngày bầu cử có lợi cho ông Trump. Ông Biden cuối cùng đã vượt qua ông Trump về sức mạnh của số phiếu bầu qua thư, vốn mất nhiều thời gian hơn để kiểm đếm. Ông Trump đã tuyên bố sai sự thật rằng ông là nạn nhân của gian lận.
Nevada
Việc kiểm phiếu chậm chạp của Nevada vào năm 2020 – khiến các hãng tin không tính tiểu bang này cho ông Biden cho đến năm ngày sau Ngày bầu cử – đã tạo ra vô số “meme” hình ảnh và video châm biếm hài hước, nhưng các quan chức cho biết những thay đổi kể từ đó sẽ đẩy nhanh quá trình này.
Đáng chú ý nhất là các quận hạt được phép bắt đầu xử lý và kiểm phiếu qua thư vào ngày 21/10. Ngoài ra, nhân viên có thể bắt đầu kiểm phiếu sớm được bỏ trực tiếp lúc 8 giờ sáng theo giờ miền Tây Hoa Kỳ (15:00 GMT) vào Ngày bầu cử, thay vì phải đợi đến khi các điểm bỏ phiếu đóng cửa.
Nhưng Nevada vẫn có thể không biết được kết quả ngay lập tức. Việc bỏ phiếu qua thư đã trở nên phổ biến ở tiểu bang này và đây là tiểu bang chiến trường duy nhất chấp nhận các phiếu bầu qua thư đến muộn.
Bất kỳ lá phiếu nào có dấu bưu điện trước ngày 5/11 vẫn sẽ được tính nếu đến nơi trong vòng 4 ngày sau đó. Những phiếu bầu đến muộn đó theo truyền thống có lợi cho đảng Dân chủ, vì vậy có thể có sự thay đổi có lợi cho bà Harris khi các lá phiếu được kiểm sau Ngày bầu cử.
North Carolina
Các quan chức bầu cử bắt đầu xử lý và rà soát các lá phiếu qua thư trước Ngày bầu cử. Sau khi các điểm bỏ phiếu đóng cửa, kết quả đầu tiên được báo cáo có thể chủ yếu là các lá phiếu qua thư cũng như các lá phiếu sớm được bỏ trực tiếp tại hòm phiếu. Các lá phiếu trong Ngày bầu cử sẽ được kiểm và báo cáo trong suốt buổi tối, với kết quả đầy đủ dự kiến vào nửa đêm của Ngày bầu cử.
Bà Harris có thể dẫn đầu sớm nhờ các lá phiếu qua thư, trong khi ông Trump có thể thu hẹp khoảng cách khi các lá phiếu trong Ngày bầu cử được kiểm đếm.
Nếu cuộc bầu cử diễn ra sát nút như các cuộc thăm dò ý kiến, thì kết quả ở North Carolina có thể vẫn chưa rõ ràng trong một tuần hoặc hơn thế sau Ngày bầu cử. Các phiếu bầu vắng mặt đến vào ngày 5/11, cũng như các lá phiếu từ cử tri ở nước ngoài và quân đội, được kiểm đếm trong thời gian kiểm phiếu kéo dài 10 ngày sau Ngày bầu cử. Năm 2020, các phương tiện truyền thông không tính North Carolina cho ông Trump cho đến ngày 13/11, 10 ngày sau cuộc bầu cử.
Pennsylvania
Pennsylvania có lẽ là chiến trường quan trọng nhất và đã không có người chiến thắng rõ ràng vào năm 2020 trong 4 ngày sau Ngày bầu cử, vì các quan chức đã phải sàng lọc một lượng lớn các phiếu bầu qua thư tồn đọng. Tiểu bang này là một trong số ít tiểu bang không cho phép nhân viên bầu cử xử lý hoặc kiểm phiếu qua thư cho đến 7 giờ sáng theo giờ miền Đông Hoa Kỳ vào Ngày bầu cử – điều đó có nghĩa là có khả năng sẽ phải mất nhiều ngày sau đó mới biết được kết quả.
Với nhiều đảng viên Dân chủ hơn đảng Cộng hòa bỏ phiếu qua thư, kết quả ban đầu – dựa trên số phiếu bầu trực tiếp trong Ngày bầu cử – có thể sẽ cho thấy ông Trump dẫn trước, nhưng khoảng cách dẫn trước của ông có thể sẽ thu hẹp khi số lượng phiếu bầu qua thư được kiểm đếm nhiều hơn.
Điều này xảy ra vào năm 2020 và đã là cái cớ cho ông Trump tuyên bố một cách sai trái rằng có gian lận. Năm nay, một luật mới yêu cầu hầu hết các quận phải thông báo vào lúc nửa đêm trong đêm của Ngày bầu cử về số lượng phiếu bầu qua thư còn lại chưa được kiểm đếm nhằm ngăn chặn các thuyết âm mưu.
Wisconsin
Giống như Pennsylvania, Wisconsin là một trong số ít tiểu bang không cho phép các viên chức bầu cử xử lý hoặc kiểm phiếu bầu qua thư cho đến sáng Ngày bầu cử, điều đó có nghĩa là có thể có sự chậm trễ trong việc báo cáo kết quả của những cuộc bỏ phiếu sớm đó.
Ngoài ra, nhiều thành phố lớn nhất của tiểu bang vận chuyển phiếu bầu qua thư đến một địa điểm tập trung để xử lý và kiểm đếm. Điều đó có thể dẫn đến việc có một lượng lớn phiếu bầu cùng một lúc vào sáng sớm ngày hôm sau, sau khi các điểm bỏ phiếu đóng cửa.
Vào năm 2020, ông Trump và các đồng minh của ông đã tuyên bố một cách sai trái về việc có gian lận sau khi Milwaukee, thành phố lớn nhất của tiểu bang, báo cáo gần 170.000 phiếu bầu vắng mặt vào khoảng 3:30 sáng giờ miền Trung Hoa Kỳ (08:30 GMT), mang lại cho ông Biden một sự gia tăng lớn về số phiếu và đưa ông lần đầu tiên lên vị trí dẫn đầu. Nhưng sự gia tăng đó đã được dự đoán do cách thành phố xử lý các lá phiếu đó và thực tế là đảng Dân chủ có nhiều khả năng bỏ phiếu qua thư hơn. Điều tương tự có thể xảy ra vào năm 2024.
(VOA)
