Xăng California bấp bênh vì kế hoạch cải tổ chương trình khí hậu

Chương trình này có từ năm 2011, là một hệ thống giao dịch tín dụng trị giá $2 tỷ, yêu cầu nhiên liệu bán ở California phải sạch hơn dần dần, đồng thời cung cấp cho các công ty các ưu đãi tài chính để sản xuất nhiên liệu ít gây ô nhiễm hơn, như nhiên liệu sinh học làm từ đậu nành hoặc phân bò. Tiêu chuẩn này đã giúp tiểu bang loại bỏ dần nhiên liệu hóa thạch để làm sạch ô nhiễm không khí và cắt giảm khí gây nóng toàn cầu.

Lo ngại về giá xăng đã là một phần cuộc tranh luận từ Tháng Mười Hai năm ngoái, khi công bố kế hoạch. Tuy nhiên, phần lớn cuộc cải tổ tập trung vào các tranh chấp mang tính kỹ thuật cao giữa các công ty dầu mỏ, trang trại bò sữa, nhiên liệu sinh học và các công ty nhiên liệu carbon thấp khác, và những người ủng hộ môi trường cho rằng chương trình này duy trì các ngành công nghiệp gây ô nhiễm.

Đề nghị tăng cường tiêu chuẩn nhiên liệu gây ra làn sóng phản đối: Hơn 100 người viết thư cho Ủy Ban Không Khí hồi đầu Tháng Mười phản đối các sửa đổi do tác động tiềm tàng đến giá xăng và dầu diesel.

Chuyên gia năng lượng và nhân viên quản lý không khí cho biết tiêu chuẩn nhiên liệu làm tăng chi phí sản xuất xăng và dầu diesel gây ô nhiễm cao cho thị trường California. Những chi phí đó có thể đẩy giá tại trạm xăng lên khi công ty lên giá khách hàng.

Ủy Ban Không Khí cho biết các nhà sản xuất nhiên liệu thường tăng 8 đến 10 cent cho một gallon cho người tiêu dùng vì chương trình này.

Trong đánh giá ban đầu được công bố năm ngoái, Ủy Ban Không Khí dự đoán rằng tiêu chuẩn đề nghị mới có thể làm tăng giá dầu diesel mỗi gallon thêm 59 cent và giá xăng là 47 cent vào năm 2025 – những con số đã biến cuộc tranh luận về chính sách thành một điểm nóng chính trị.

Một báo cáo riêng do Trung Tâm Chính Sách Năng Lượng Kleinman của Đại Học Pennsylvania, công bố đầu Tháng Mười vừa qua, dự đoán rằng những thay đổi của chương trình có thể tăng giá xăng thêm 85 cent một gallon cho đến năm 2030.

Bà Liane Randolph, chủ tịch Hội Đồng Tài Nguyên Không Khí, trả lời phỏng vấn riêng với CalMatters rằng cuộc tranh luận gay gắt đã thúc đẩy bà lên tiếng trước khi hội đồng bỏ phiếu, điều bà ít làm.

Trong cuộc phỏng vấn, bà Randolph nhấn mạnh rằng tiêu chuẩn nhiên liệu rất quan trọng để đáp ứng các mục tiêu của tiểu bang nhằm cắt giảm khí nhà kính và sử dụng nhiên liệu hóa thạch.

“Tiêu Chuẩn Nhiên Liệu Carbon Thấp là một trong những chương trình khí hậu quan trọng và hiệu quả nhất của California,” bà Randolph nói.

Bà cho biết tiêu chuẩn nhiên liệu là động lực quan trọng trong việc giảm ô nhiễm từ xe hơi và xe vận tải, và có thể thúc đẩy nhiều lựa chọn hơn. Bà thêm rằng chương trình này “giúp làm sạch không khí ở những khu vực bị ảnh hưởng nhiều nhất.”

“Đối với thường dân California, điều này giúp tăng cường việc mua xe hybrid cắm điện, xe điện chạy bằng pin, xe chạy bằng pin nhiên liệu hydro,” bà Randolph nói. Và đối với xe vận tải chạy bằng dầu diesel và xe vận tải giao hàng, nó “giúp làm cho những chiếc xe đó sạch hơn và êm hơn.”

Về giá cả, bà cho biết rất khó để đưa ra một con số cụ thể về giá xăng vì các nhà sản xuất nhiên liệu có chiến lược khác nhau. Một số có thể tự sản xuất nhiên liệu sạch hơn, có thể hưởng lợi từ các ưu đãi, trong khi những người khác có thể mua tín dụng trên thị trường nên có thể dẫn đến chi phí khác nhau.

Mục tiêu hiện tại là giảm 20% tác động của nhiên liệu vận tải đến khí hậu trong giai đoạn từ năm 2010 đến 2030.

Việc thắt chặt tiêu chuẩn sẽ ảnh hưởng toàn bộ thị trường nhiên liệu, từ các công ty như Chevron và Shell thống trị sản xuất nhiên liệu ở California cho đến các nhà khai thác nhỏ hơn nhập cảng nhiên liệu.

“Vào thời điểm giá nhiên liệu đang bị giám sát chặt chẽ và nhu cầu ở California thường vượt xa nguồn cung, các cơ quan quản lý nên cẩn thận khi bổ sung các biện pháp mới hạn chế nguồn cung,”ông Don Gilstrap, giám đốc quản lý nhiên liệu của công ty, viết.

Bà Laura Renger, giám đốc điều hành Liên Minh Vận Tải Điện California, cho biết tiêu chuẩn nhiên liệu rất cần thiết để đưa nhiều xe điện hơn vào lưu thông trên đường và xây dựng hạ tầng cơ sở trạm sạc cần thiết.

Thông qua tiêu chuẩn nhiên liệu, California trở thành nơi thử nghiệm các loại nhiên liệu sạch hơn.

Tiêu chuẩn nhiên liệu càng chặt chẽ thì cuộc chạy đua sản xuất các giải pháp ít carbon hơn và giành được tín dụng càng khốc liệt. Chương trình không chỉ xem xét khí thải từ ống xả mà còn cả lượng carbon thải ra trong quá trình sản xuất và phân phối.

Rất nhiều công ty sản xuất nhiên liệu sạch khiến giá tín dụng giảm mạnh, giảm xuống mức trung bình là $62.17 vào giữa Tháng Mười so với $180.86 vào cùng tuần ba năm trước. Các khoản tín dụng đã tăng lên đến mức một số công ty có thể chỉ cần mua để thoát khỏi việc sản xuất nhiên liệu sạch hơn.

Để tránh điều đó, các cơ quan quản lý đã đề nghị những thay đổi sẽ được bỏ phiếu vào tháng tới – về cơ bản là thắt chặt tiêu chuẩn để các công ty có động lực dùng hết số tín dụng dư thừa.

Nhiên liệu sinh học: Có tốt hơn không?

Trong khi nhiên liệu sinh học làm giảm lượng khí thải so với nhiên liệu hóa thạch truyền thống, ông cho biết việc sản xuất chúng, đặc biệt là nhiên liệu diesel tái tạo, như đậu nành, có những hậu quả không mong muốn đối với môi trường, bao gồm nạn phá rừng và gián đoạn hệ thống lương thực.

Ủy Ban Không Khí đã đề nghị giới hạn đối với dầu diesel sản xuất từ dầu đậu nành, dầu cải và dầu hướng dương, nhưng một số nhóm cho rằng các biện pháp đề xuất không đủ xa.

Cuộc tranh luận về nhiên liệu từ phân bò

Trong cuộc tranh luận, căng thẳng nhất là về cách các loại nhiên liệu mới tác động đến các cộng đồng da màu thu nhập thấp tại California.

Chiến lược cắt giảm lượng khí mê-tan của California cho đến nay vẫn phụ thuộc vào việc cung cấp các ưu đãi, chủ yếu cho ngành công nghiệp sữa, thông qua các khoản tài trợ để xây dựng các máy tiêu hóa – hệ thống thu hồi khí mê-tan từ phân – và các khoản tín dụng khí hậu có giá trị từ chương trình tiêu chuẩn nhiên liệu dành cho khí đốt tự nhiên mà khí mê-tan tạo ra.

Khoảng một nửa lượng khí mê-tan thải ra của tiểu bang là từ ngành sữa và chăn nuôi, do đó, việc thu gom khí thải từ phân sẽ giúp chúng không thải vào khí quyển và cung cấp nguồn nhiên liệu tái tạo.

Và cuối cùng, một cuộc tranh luận lớn đã bùng nổ về những gì chương trình không điều chỉnh. Ủy Ban Không Khí đã cân nhắc việc chấm dứt miễn trừ cho nhiên liệu máy bay theo chương trình, nhưng dưới áp lực của ngành hàng không, không theo đuổi trong đề nghị của mình. (ĐG) [qd]