‘Đại dịch ma túy’ tiếp nối đại dịch COVID-19

Mới đây, phóng viên San Francisco Chronicle kể câu chuyện về một thanh niên nằm sõng soài trên vỉa hè đường Mission, San Francisco, sùi bọt mép, co giật liên tục, biểu hiện sốc ma túy. “Đồng đội homeless” của anh ta là Krtek thấy vậy, chạy tới làm động tác cấp cứu hồi sức, nhưng vô hiệu.

Krtek liên tục thổi vào miệng, ép tay lên ngực nạn nhân, hét tên loại thuốc có thể cứu người dùng opioid quá liều là Narcan:”Có ai đó không, cứu với! Có ai có Narcan không?” Một người vô gia cư lao ra từ căn lều bên kia đường, nhồi một ống bơm chứa Narcan vào lỗ mũi thanh niên. Cảnh sát tuần tra ngưng lại gọi cấp cứu, khi nhân viên y tế có mặt, chàng thanh niên kia vẫn co giật, liên tục la hét với tình trạng bất thường, nhưng anh ta thoát chết.

Thanh niên sốc ma túy là người thứ tư được Will Krtek cứu sống trong hơn một tuần qua. Krtek nhiều lần cứu người, nhưng không phải ai cũng thoát chết, mà không qua khỏi trong bệnh viện sau khi được đưa đi cấp cứu.

“Cứ nhìn thấy ai bị như thế, là tôi không cầm được nước mắt,” Krtek, 39 tuổi, nói. “Lúc thấy anh ấy giãy giụa, là khi tôi chuẩn bị dùng một liều fentanyl đó. Tôi sợ, một ngày nào đó, mình cũng như anh ta thôi.”

Những cảnh tượng như vậy không xa lạ gì với người dân San Francisco. Nạn nghiện fentanyl là vấn đề gây đau đầu cho chính quyền nhiều thành phố vài năm gần đây. Những người nghiện đi lại vật vờ trên đường hay nằm bất tỉnh trên vỉa hè, trên da nổi những vết loét và khối áp xe.

Theo Fox News, giới chức y tế San Francisco ghi nhận 563 người chết do sử dụng ma túy quá liều trong tám tháng đầu năm. Tháng Tám là thời điểm chết chóc nhất với 84 trường hợp. Trung bình, mỗi ngày lại có ba người chết vì sốc ma túy mỗi ngày. San Francisco Chronicle ước tính San Francisco có thể ghi đến cuối năm nay, số người chết vì sốc ma túy lên đến 850, vượt mức kỷ lục năm 2020 là 725 ca.

Lượng fentanyl trên đường phố San Francisco tăng gấp ba lần so với năm 2020. Trong 6 tuần kể từ ngày 1 Tháng Năm, cảnh sát California thu giữ hơn 9 pound fentanyl ở San Francisco, số lượng đủ giết chết hơn 2.1 triệu người. Tom Wolf, người từng nghiện ma túy, nói với San Francisco Chronicle: “Đi đâu mà chẳng thấy fentanyl, nó ở khắp nơi, vì rất nhiều người dùng nó mà. Hàng ngàn người lang bạt trên đường phố, sống trong lều, hầu hết nghiện ma túy đá, fentanyl.”

Theo Văn phòng Y tế San Francisco, trong số 563 trường hợp chết vì sốc ma túy, có đến hơn 450 ca sốc fentanyl. Trong khi hồi năm 2017, thành phố này chỉ ghi nhận 36 ca sốc fentanyl trên 222 trường hợp tử vong vì ma túy.

Chính những người đang sống lệ thuộc vào chất gây nghiện này, cũng đau khổ, vì đã “dính” rồi thì khó gỡ. Taylor, 32 tuổi, nói. “Tôi từng cai nghiện thành công, nhưng rồi lại tái nghiện. Giờ tôi muốn cai nghiện nữa, nhưng khó quá. Mỗi ngày nhìn thấy người chết trên đường phố, giống y như ‘đại dịch thây ma’ vậy, tôi không muốn chết như thế.”

Vừa đưa cho khách hàng là một phụ nữ gói fentanyl, nhận $10, người bán nói thẳng: “Mua hay không, cai hay không là do người tiêu thụ quyết định nhá. Tôi không quan tâm đến những người sốc ma túy. Bạn chọn bỏ thứ đó vào miệng, là chuyện của bạn. Chuyện của tôi là lo kiếm tiền thôi!”

Theo Taylor, người dùng chất gây nghiện có những lý do khác nhau, như cô, bắt đầu sử dụng opiod tổng hợp sau khi bị cơ quan bảo vệ trẻ em tước quyền nuôi con.

Opioid là nhóm thuốc giảm đau gây nghiện, tạo cảm giác thoải mái cho người sử dụng. Dựa trên hiệu quả giảm đau, opioid được phân thành opioid yếu, với thành phần như tramadol, codeine… và opioid mạnh, với thành phần như morphine, fentanyl… Trong đó, fentanyl là một trong những loại opiod mạnh nhất và gây nghiện cao, mạnh hơn heroin 50 lần và mạnh hơn morphine 100 lần.

Hội đồng Giám sát San Francisco đang chỉ trích chính quyền thành phố, khi truyền thông địa phương đưa tin rằng một số kẻ buôn ma túy kiếm được tới $350,000 mỗi năm. Có người mua thì ắt có người bán, và dù một số người bị cáo buộc tàng trữ, buôn bán ma túy, nhưng họ vẫn sống nhờ những “khách hàng thân thuộc” là người vô gia cư hoặc người sống trong các khu tập trung với điều kiện tồi tàn. Và cứ thế, ngày này qua tháng nọ, để rồi tình trạng ngày càng gia tăng, giống như một đại dịch – “đại dịch ma túy”.