Biểu tình chống nhập cư lan rộng nước Úc

Ban đầu được tuyên bố là một sự kiện “vì quyền lợi người Úc,” làn sóng biểu tình đã nhanh chóng biến thành sân khấu của các khẩu hiệu cực đoan, các nhóm cực hữu và những hành vi mang tính thù hận chủng tộc.

Tại Melbourne, hàng trăm người biểu tình chống nhập cư đã đụng độ với nhóm ủng hộ Palestine ngay trung tâm thành phố, gần ga Flinders Street. Cảnh sát bang Victoria buộc phải sử dụng hơi cay và ngựa để giải tán đám đông.

Adelaide ghi nhận hơn 15,000 người tham gia. Một cá nhân cực đoan leo lên sân khấu, hô khẩu hiệu bài ngoại, khiến sự kiện phải kết thúc sớm.

Perth cũng ghi nhận 5,000 người xuống đường, đối đầu với nhóm phản biểu tình trong không khí căng thẳng.

Ai đứng sau?

Dù các trang mạng xã hội của phong trào phủ nhận liên quan đến chính trị, thực tế cho thấy nhiều nhân vật và nhóm cực hữu đã lợi dụng làn sóng này để tuyển mộ, lan truyền tư tưởng phân biệt chủng tộc và bài ngoại.

Một số kênh Telegram và Facebook được xác định liên kết với các tổ chức cực hữu đang truyền bá thông điệp “đoàn kết người da trắng” và kích động nỗi sợ “thay thế văn hóa.” Cũng đã xuất hiện các biểu tượng và khẩu hiệu liên quan đến tư tưởng dân tộc cực đoan, kể cả tân phát xít.

Thông điệp mơ hồ hay chủ đích cực đoan?

Một người phát ngôn không nêu danh tính đại diện cho nhóm tổ chức tuyên bố: “Chúng tôi không chống nhập cư, mà chống nhập cư không kiểm soát trong bối cảnh nhà ở thiếu, chi phí sinh hoạt tăng, nguồn lực cạn kiệt.”

Tuy nhiên, nhiều nhà phân tích cho rằng thông điệp “trung lập” đó chỉ là mặt nạ cho tư tưởng bài ngoại đang trỗi dậy.

Biểu ngữ như: “Cứu nước Úc – chặn đứng xâm lược,” “Đoàn kết người da trắng,” “Dừng Hồi giáo hóa nước Úc,”… đã xuất hiện công khai trong các cuộc tuần hành.

Chính phủ phản ứng mạnh mẽ: “Úc là quốc gia đa văn hóa, không phải sân chơi của hận thù.” Thủ tướng Anthony Albanese phát biểu thẳng thắn trong phiên họp khẩn của Quốc Hội: “Không thể để lòng căm ghét ngụy trang dưới chiêu bài lòng yêu nước. Úc là quốc gia của cơ hội và đa văn hóa – đó là điều làm nên sức mạnh của chúng ta.”

Bộ Trưởng Tư Pháp Julian Leeser lên án mạnh các biểu hiện bài Do Thái và bài Ấn Độ, gọi đây là “những tư tưởng độc hại đang lan truyền qua các nền tảng xã hội.” Cơ quan tình báo nội địa ASIO cũng đang giám sát nhiều nhóm cực đoan đang hoạt động tích cực trong bối cảnh biểu tình.

Đa số người dân nói không với cực đoan. Khảo sát nhanh của ABC News công bố ngày 1/9 cho thấy: 65% người Úc phản đối các cuộc biểu tình chống nhập cư, cho rằng chúng mang tính “kích động hận thù,” và “không phản ánh giá trị của đất nước.”

Tại Sydney, Melbourne và Hobart, các cuộc phản biểu tình và thắp nến vì đa văn hóa được tổ chức với hàng nghìn người tham dự. Các biểu ngữ như: “Chúng tôi yêu người nhập cư,” “Nói không với phân biệt chủng tộc,”… xuất hiện rộng rãi.

Khủng hoảng kinh tế và bài nhập cư

Chuyên gia xã hội học Tiến sĩ Elaine Robertson từ Đại học Melbourne cảnh báo: “Khi đời sống khó khăn, người dân thường tìm kiếm nguyên nhân dễ nhận biết để trút giận. Và người nhập cư luôn là mục tiêu thuận tiện. Nhưng đây là cái bẫy cổ điển – vấn đề kinh tế không thể giải quyết bằng kỳ thị chủng tộc.”

Bà nhấn mạnh rằng chính phủ cần minh bạch về chính sách di cư, tăng đầu tư vào hạ tầng, nhà ở, và các chương trình hòa nhập, thay vì để không gian chính trị bị chiếm bởi nỗi sợ.

Cuộc biểu tình ngày 31 Tháng Tám không đơn thuần là một sự kiện đường phố. Nó phơi bày những đường nứt sâu sắc trong xã hội Úc hiện đại: giữa lo lắng về kinh tế và những giá trị nền tảng về nhân quyền, bao dung và đoàn kết. Trong khi chính phủ nỗ lực bảo vệ nền dân chủ đa văn hóa, thì một bộ phận dân chúng đang cảm thấy bị bỏ lại phía sau – và dễ bị dẫn dụ bởi các thông điệp đơn giản hóa, thù hận hóa.

Câu hỏi đặt ra, liệu nước Úc có thể giải quyết sự chia rẽ này bằng lý trí, công bằng và nhân đạo? Hay sẽ rơi vào vòng xoáy của sợ hãi và cực đoan hóa.

(Melbourne, Úc)