Câu nói xưa cũ “địa ốc là câu chuyện của vị trí, vị trí, và vị trí” chưa bao giờ đúng hơn lúc này khi mà một nửa nước Mỹ vẫn chứng kiến giá nhà tăng, còn nửa còn lại thì giá nhà đang rớt.
Trang mạng tài chính Axios hôm 1 Tháng Tám cho hay, dữ liệu giá cho thấy thị trường nhà ở hiện nay không chỉ xoay quanh vấn đề khả năng chi trả hay lãi suất vay mua nhà đang ở mức cao khiến nhu cầu nhà ở giảm mạnh trên toàn quốc. Luật quy hoạch, rủi ro khí hậu và tâm lý kinh tế cũng đóng vai trò then chốt.
Cuối cùng, câu chuyện này vẫn là vấn đề nguồn cung ứng. Tại những nơi đang thiếu nhà bán, cả nhà có sẵn lẫn nhà mới xây, giá nhà vẫn cao bền vững.
Nhìn kỹ hơn vào thực tế: nhiều khu vực ở miền Nam, đặc biệt là Texas và Florida, nơi từng chứng kiến bùng nổ xây dựng trong vài năm qua, giờ đang chứng kiến giá nhà lao dốc.
Không chỉ có nhà mới xây, mà cả những người sở hữu nhà cũ tại đây cũng đang tìm cách bán đi để thoát khỏi chi phí bảo hiểm cao ngất và rủi ro thiên tai.
“Tại Florida và Texas, người dân bắt đầu ngán ngẩm với bão lũ,” theo Chen Zhao, trưởng bộ phận nghiên cứu kinh tế của Redfin. Bà nói, nhiều người đang rao bán nhà.
Đây cũng là những khu vực có nhiều người sở hữu nhà nghỉ dưỡng. Và giờ cũng thấy ngày càng nhiều người sẵn sàng bán luôn cả căn nhà thứ hai này.
Con số biết nói:
Tại khu vực đô thị Tampa, giá nhà điển hình trong Tháng Sáu đã giảm gần 6%.
Jacksonville giảm 3%.
Austin giảm 6%.
Vùng Sun Belt, từng là điểm nóng của các nhà xây dựng, giờ cũng đang giảm giá, riêng khu vực Phoenix giảm 4%.
Trong khi đó tại vùng Midwest và Đông Bắc, giá nhà vẫn tiếp tục tăng. So với Tháng Sáu năm ngoái:
New York tăng 4%.
Chicago tăng 3%.
Minneapolis tăng 2%.
Đây là những khu vực có điều kiện xây mới khó khăn hơn nhiều, vì bị giới hạn bởi luật quy hoạch và thiếu quỹ đất.
Giải mã xu hướng: “Giữa Đông Bắc và miền Nam có sự khác biệt cực lớn về nguồn cung,” Zhao nhận xét. “Xây nhà ở miền Nam dễ hơn nhiều. Vì vậy, có rất nhiều nhà mới mọc lên.”
Nhà mới xây thường được đưa ra thị trường nhanh chóng, trong khi chủ nhà cũ có thể chờ đợi thị trường khởi sắc trở lại rồi mới bán, thì các nhà xây dựng không có lựa chọn đó. Họ phải tung nhà ra thị trường ngay và chấp nhận giảm giá nếu cần.
“Nhìn từ góc độ thị trường nhà ở, nước Mỹ lúc này gần như đang chia làm ‘hai quốc gia,’” cây bút Derek Thompson của tạp chí The Atlantic nhận xét trong một tập gần đây của podcast do ông dẫn.
Điều cần nhớ là dù giá nhà ở nơi bạn đang sống có giảm, thì rất có thể nó vẫn cao hơn nhiều so với năm 2019, trước khi làn sóng săn nhà khiến giá nhà tăng vọt.
Theo Zillow, giá nhà điển hình trên toàn quốc hiện đang cao hơn khoảng 46% so với trước đại dịch.
Tuy nhiên, vẫn có những đô thị tầm trung ở Midwest và Đông Bắc vừa được Wall Street Journal và “Realtor.com” vinh danh là những thị trường nhà ở hàng đầu mùa Hè năm nay, nhờ mức giá hợp lý và khả năng chống chọi khí hậu tốt.
Người bán ồ ạt rút lui, người mua thờ ơ, đòi giảm giá
Đối mặt với người mua dè dặt và áp lực phải hạ giá ngày càng lớn, nhiều người bán nhà ở Mỹ đang chọn cách rút khỏi thị trường hoàn toàn, theo một báo cáo mới đây của “Realtor.com.”
Tạp chí Newsweek hôm 1 Tháng Tám cho biết, trên toàn quốc, số nhà gỡ niêm yết trong Tháng Bảy đã tăng 48% so với cùng kỳ năm trước. Báo cáo cho biết, với mỗi 100 căn nhà mới được rao bán trong tháng, có đến 21 căn bị gỡ khỏi
“Điều này cho thấy người bán vẫn cố bám vào kỳ vọng giá cao như thời kỳ đỉnh điểm và sẵn sàng chờ đợi hơn là chịu thương lượng,” Danielle Hale, kinh tế gia trưởng của “Realtor.com,” nhận định.
Vì sao thị trường trở nên như vậy?
Thị trường nhà ở Mỹ đang rơi vào điểm nghẽn khi nhiều người mua tiềm năng không tham gia thị trường trong mùa cao điểm bán nhà năm nay. Nguyên nhân là do giá nhà quá cao, đồng thời lãi suất thế chấp neo cao ở mức kỷ lục, cộng thêm nhiều chi phí sinh hoạt khác cũng đang leo thang.
Mùa Xuân thường là thời điểm sôi động để mua bán nhà nhất trong năm, nhưng năm nay lại vô cùng ảm đạm. Nhiều người bán, vốn đã bị “mắc kẹt” trong căn nhà với khoản vay cũ có lãi suất thấp, cuối cùng đã từ bỏ sự chờ đợi và quyết định rao bán. Tuy nhiên, các căn nhà này không bán được và tồn đọng trên thị trường ngày càng nhiều.
Kết quả là, người bán ngày càng buộc phải giảm giá, và cán cân thị trường đang dần dần nghiêng về phía người mua. Ở một số khu vực, đặc biệt là nhiều vùng đô thị tại Florida nơi nguồn cung tăng đột biến và giá đã giảm, thị trường đã chuyển sang “thị trường của người mua.”
Gỡ niêm yết ảnh hưởng thế nào đến thị trường?
Ngay từ mùa Xuân, các chuyên gia đã cảnh báo rằng dù có nhiều yếu tố bất lợi, người bán vẫn chiếm ưu thế trên thị trường.
Chen Zhao, trưởng nhóm nghiên cứu kinh tế của Redfin, nói với Newsweek rằng bà dự đoán lượng nhà rao bán sẽ tiếp tục tăng trong thời gian tới, nhưng tốc độ tăng có thể chậm lại.
“Số nhà rao bán mới có thể chững lại vì một số người bán sẽ chọn chờ đợi khi thấy giá đang mềm đi. Rất ít người buộc phải bán vì bị âm vốn (underwater) hoặc có nguy cơ bị siết nợ,” Zhao nhận định.
“Nhiều người sẽ chờ lãi suất giảm, nhiều người thì chờ giá nhà tăng trở lại. Liệu có nên chờ hay không còn tùy vào hoàn cảnh cá nhân của mỗi người bán,” bà nói thêm.
Tuy vậy, “vẫn sẽ có nhiều người buộc phải bán vì hoàn cảnh, và họ đã chờ suốt ba năm qua để lãi suất hạ xuống. Ngoài ra, có không ít người đang có sẵn vốn sở hữu nhà để giúp họ đỡ choáng khi phải đối mặt với mức lãi suất thế chấp 7%,” Zhao nói tiếp.
Điều này đồng nghĩa với việc người mua sẽ tiếp tục có thêm lựa chọn và quyền mặc cả khi nhà tồn kho tăng lên, nhưng giá nhà trên toàn quốc sẽ khó có biến động lớn. Đơn giản vì người bán đang kìm hãm đà tăng nguồn cung.
Miami, Florida dẫn đầu về tỷ lệ gỡ niêm yết so với lượng nhà mới rao bán, với con số 59, cao gấp đôi so với Tháng Năm. Theo sau là Phoenix, Arizona (37) và Riverside, California (30).
Các chuyên gia của Redfin cho rằng, con số này cho thấy người bán tại các khu vực đó vẫn tin tưởng vào sức mạnh và tiềm năng của thị trường địa phương.
(SGN)